Afdeklagen en bekleding

Horizontale afdichting

Voor een professionele uitvoering en het voorkomen van opstijgend vocht is de horizontale afdichting op de bodemplaat noodzakelijk:  Voor het aanleggen van de eerste rij isorast elementen wordt de afdichtingspecie met een roller of een kwast aangebracht.  Later, voor het leggen van de dekvloer, moet die de afdichtingspecie nog over het gehele oppervlak worden aangebracht.

Verticale kelderafdichting met oplosmiddelvrije bitumen

Een droge kelder kan het leefcomfort van deze ruimte positief beinvloeden. Een natte kelder daarentegen is een nachtmerrie. Een aangelegd terras of een ingegroeide gebied afgraven kan ook een nachtmerrie worden. In de 30 jaar, dat isorast huizen worden gebouwd, bereiken ons ook omschrijvingen over bouwfouten en ondichte kelders. Hieronder wordt nu, met de 30 jaren isorast ervaring, de veiligste variant besproken.

De buitenkant van de isorast elementen in de bodem hoeven niet meer te worden gewapend en gepleisterd. De afwerklaag kan direct worden aangebracht. Arbeidsvolgorde:

Vlakken met een normale straat bezem krachtig schoonvegen. Zo wordt het vuil verwijdert en worden de blokken gelijktijdig afgeruwd. Daarna het EPS nog een keer op het oppervlak met een industriestofzuiger afzuigen.
Nu de oplosmiddelvrije bitumen voorbehandeling voor een betere hechting van verdere bewerkingen met de roller of kwast opbrengen. Dit ook op het opstaande stuk en de rand en voet van de betonnen bodemplaat.

Aandachtspunt: 20 cm van de onderste rand van de pleisterlaag moet de voorbewerking eindigen, omdat de later aangebrachte gips niet blijft zitten op bitumen. Later wordt over het gips, tot enkele centimeters boven het maaiveld een bitumineuze laag aangebracht.
Nu kan de eerste emmer van het bitumen goedje worden aangebracht: giet de twee componenten volgens opgave van de fabrikant samen en meng het geheel goed door met een cement mixer.
Nu met het mengsel alle sleuven en oppervlakten voorzichtig bedekken. Zelfs een 1,5 cm brede groef aan de onderkant wordt op dezelfde manier met hetzelfde materiaal bedekt.

Vervolgens het nogmaals het mengsel aanbrengen en gelijkmatig met een spaander glad maken, tot een dikte, die door de fabrikant is aangegeven.
Vervolgens het oppervlak tot ongeveer 1,50 m in breedte en over de volledige hoogte afsmeren en onmiddellijk in het nog natte smeersel een weefsel inrollen.
Aansluitend het vlak nog een keer over smeren, zodat het weefsel op geen enkel punt meer zichtbaar is.Dit materiaal en deze verwerking is honderden keren in de praktijk bewaakt. De materialen van het bedrijf Köster schrijven test certificaten voor verwerking van isorast voor, ook voor waterdruk (adres/zie fabrikanten pagina).

Aanhechting

Voor de aanhechting moet het oppervlak volledig worden gedroogd. Droogtijd = ten minste een dag per mm laagdikte bij droog weer.
Nu moet op de buitenkant een harde plaat worden gezet, zodat het oppervlak bij de wering is beschermd en verzakkingen van de grond geen schade kan veroorzaken aan de isolatie.
Bovendien moet de plaat voldoen aan de DIN eis voldoen, dat indringend water zeker naar de afvoer wordt afgeleid.

Een prijswaardige plaat, die aan al deze eisen voldoet, is de 20 mm dikke PERIMATE DS-A-Plaat van geëxtrudeerd schuim (zie fabrikanten pagina).
Het is hard en heeft bovendien aan de grondkant nog een vlies waar grondverzakkingen op kunnen afschuiven.
Achter het vlies zitten meeverwerkte gleuven die het doordringende water naar de afvoer leid.
Zachte afvoer platen worden niet aanbevolen, omdat deze kunnen samendrukken en daardoor de isolatie of/en de bitumineuze laag kan beschadigen en eventueel kan scheuren.
Noppenstroken worden eveneens niet aanbevolen, omdat deze nopen gaten kunnen duwen in het oppervlak en de stroken zijn slecht aan de EPS wand te bevestigen.
Hardvezelplaten hebben als nadeel dat ze niet beschikken over waterafvoering.
Nu word de perimate plaat met zes klompen spachtelgerei bedekt en aangelijmd. Aandachtspunt: De kant met het vlies moet zich aan de grondzijde bevinden.
De plaat moet onderin vast op de rand van de betonnen bodemplaat staan, zodat deze niet kan bewegen. Eventueel de plaat onderin vanwege de 15 mm brede groef met de isorast-zaag iets afschuinen.
Nu wordt de met vliesomwikkelde afvoerbuis geplaatst en met gravel 0-32 mm afgedekt, zodat de bodemplaat 20 cm bedekt is.
Vervolgens kan de schone goed waterdoorlatende zandgrond, zonder stenen voorzichtig worden aangebracht en per laag worden gedicht.
De wering kan nog niet tot volledige hoogte worden gemaakt: het latere pleisterwerk gaat 20 cm diep in de grond en wordt daarna nog met een bitumen-spachtel goedje en een gaasje bekleed. Daarna kan ook de resterende 20 cm bijgegoten worden (zie ook figuur 77).

Minder aanbevolen coatings:

Bitumen zonder weefsel bestaande uit een component: Hier kan het ter plaatse van de element aansluitingen gebeuren dat er door krimp scheurvorming ontstaan.
zelfklevende bitumen folie hebben zich eveneens niet bewezen: De aansluiting met het gips boven en de aansluiting onder bij de bodemplaat zijn beiden zwak.
Gewapend weefsel pleisterwerk en een extra bitumenlaag was theoretisch ook mogelijk. Naast de hoge kosten, die geen kwaliteitsverbetering met zich meebrengt, moet de pleisterlaag voor de kelderbuitenwand getest worden en geschikt zijn.

Buitenpleisterwerk

Als buitenpleisterwerk op isorast zijn alle soorten geschikt, die voor EPS buitenisolatie aanbevolen worden. Ze worden aan veel lagere druk blootgesteld dan bij hardschuim platen:

De verbindingsbruggen met een tussenafstand van 18,75 cm verbinden de wanden sterk samenhangend met de betonnen muur.
Door noppen en messingen (raster) resulteert zich een samenhangende isolatievlakte met een gering gevaar voor scheurvorming.
De zwlauwtaarten, ofwel groeven aan de buiten en binnen zijde zijn zo gemaakt, dat het het pleisterwerk zich ook mechinisch hecht aan de isorast wand (zie figuur 36).

Grondgips met een grote paander aanbrengen.
Glasweefsel erin rollen. De randen minimaal 15 cm laten overlappen.
Weefsel met een gladde troffel in het gips drukken en het gips over het weefsel glad strijken zodat het volledig bedekt is. Er mag geen weefsels meer te zien zijn.
Basis gips volledig laten drogen. Droogtijd: minstens een dag per mm dikte bij warm en droog weer.

Deklaag in de kleur van de deckgips (niet verplicht bevonden door alle fabrikanten).
Dan volgt de laatste pleisterlaag, die wordt aangeboden in verschillende korrelgrootten, kleuren en kwaliteiten.
Op geen enkele plaats mag nu nog een glasvezel te zien zijn, anders kan er water binnendringen en kan het vorstschade veroorzaken.
Dit is slechts een algemeen advies. De exacte uitvoering wordt volgens de gedetailleerde informatie van de gipsproducent gedaan.

Als buitengevel afwerking zijn verschillende bepleisteringsystemen voor direct op de isorast elementen mogelijk. Op isorast zijn alle soorten bepleisteringsystemen geschikt, die voor EPS hardschuim buitenisolatie aanbevolen worden. Isorast Benelux werkt nu samen met verscheidene fabrikanten uit Nederland en Duitsland die deze bepleisteringsystemen leveren. Enkele daarvan geven een vrijblijvend technisch advies.

Hoeken bij ramen en deuren

Zijn vanwege de daaruit voortvloeiende confrontaties bijzondere aandachtspunten. Dit geldt met name bij de overgang van rolluik kast en latei op de muur. Daar is het aanbrengen van een extra diagonale strook weefsel benodigd, (verwerkingsaanbevelingen van de fabrikant handhaven). Wordt het gehele vlak veel belast (scholen, crèches, enz.), wordt er een dikker weefsel aangeraden, een zogenaamd gepantserd weefsel.

Dikke minerale pleisterwerk

Deze afwerking is ook mogelijk, maar moet alleen worden gebruikt als het om een getest systeem in combinatie met de weefselgewapende ondergrondgips gaat. (zie fabrikanten pagina).

Wanneer moet er worden gepleisterd?

De UV-straling leidt tot de verpulvering van het EPS oppervlak. Het pleisterwerk geeft de nodige bescherming en is een voorwaarde voor een vrijwel onbeperkte levensduur.

In het normale geval moet een isorast buitenmuur binnen zes maanden worden gepleisterd. Er zijn echter ook isorast objecten, die pas voor het eerst na 10 jaar zijn gepleisterd. Door weersinvloeden is de isolerende laag met 1 millimeter verkleind (= 0,1 mm per jaar). Maar er is nog een reden waarom het op korte termijn pleisteren zinvol is: Regenwater zou kunnen indringen in de naden van de bekistingelementen en door het binnengebied trekken. De isolatie is eveneens ook alleen volledig effectief als de buitenkant windicht met pleisterwerk afgewerkt is.

Binnenpleisterwerk

isorast wordt op de binnenmuren gepleisterd met het traditionele aanhechtgips of machinegips.

Verwerking:

Wandoppervlak vegen met een gewone straatbezem of met een stalenborstel, zo wordt het oppervlak ruw en vrij van vuil en stof.
Nu het oppervlak met aanhechtgips volgens de pleisterwerkfabrikant voorstrijken. Hoewel sommige fabrikanten deze aanhechtgips niet voorschrijven, zou daar toch niet op moeten bespaard worden: Experimenten hebben aangetoond dat alleen het gips met een onverdunde aanhechtingslaag de gewenste goeie verbinding met het EPS levert. De aanhechting is dan meestal zo intensief, dat bij het verwijderen het gips met het EPS eruit gescheurd wordt.
Pleisterwerk mechanisch of handmatig aanbrengen en gladstrijken. De dikte van het pleisterwerk moet ten minste 12 mm bedragen. Onze voorkeur geniet 15mm.
Fijne krimp scheurtjes kunnen ontstaan, wanneer het wordt bedekt met behang of met een verflaag. Wil men ook dit vermijden, dan moet er in het pleisterwerk nog een glasweefsel worden geplaatst. Bij 99 van de 100 pleisterwerken binnen wordt er echter geen glasweefsel gebruikt.

Eis luchtdichtheid

Het doorlopende pleisterwerk binnen is een beslissende voorwaarde voor de luchtdichtheid van het gebouw. De luchtdichtheid is wederom een essentiële voorwaarde voor de functie van de thermische isolatie. Het belang van de lichtdichte aansluitingen met het pleisterwerk wordt uitvoerig besproken in deel 3 “De energiebesparende passiefhuis technologie.”

Aansluiting vloer – pleisterwerk

Bij massieve bouw wordt het binnen pleisterwerk en de constructieve vloer als luchtdichte schil beschouwd. Deze moeten met elkaar verbonden worden. Dit is het gemakkelijkst door het interieur gips strak tegen de boven- en onderkant van de constructieve vloer te laten lopen (1). De dekvloer wordt gelegd na het pleisterwerk.

Pleisterwerk voor vochtige ruimtes

Traditionele kalkcement pleisters zijn geschikt vanwege hun geringe aanhechting en zijn scheurvormingvrij op EPS. In vochtige ruimtes worden daarom ook hetzelfde pleisterwerk aanbevolen die gebruikt wordt voor buitenoppervlakten.

Gipskarton platen

Zijn ideaal voor lichte scheidingswanden, maar worden als binnen pleisterwerk vervangers niet aanbevolen voor gevelwanden:

De kleinste lekkages op de plaats van buiten aansluitingen kan de luchtstroming de gipskartonplaat omzeilen en de thermische isolatie teniet doen.
Luchtstroming door stopcontacten, deur-, raam,- fundering- en vloeraansluitingen zijn de gevolgen (zie thermografische beelden ‘luchtdichtheid’).

Baksteenklinkers

Het is voordelig om bakstenen op een afstand van 23 cm van de dragende muur te zetten en deze meteen mee te mortelen. Zo zijn deze baksteenklinkers ook winddicht. Lekkages bij een dragende muur zijn net als bij pleisterwerk uitgesloten.

Geveldrager voor bakstenen: traditionele oplossingen Traditionele Geveldragers voor bakstenen zijn vaak aan aanzienlijke thermische bruggen onderworpen.

Figuur:

De RVS console (1) onderbreekt de isolatielijn.
Ook kan er warmte verlies optreden via het metselwerk in de kelder (2).

Isorast oplossing met Kraagsteen

Als geveldrager voor bakstenen wordt de isorast kraagsteen (nr. 3, figuur 85) toegepast, zodat er een thermische brugvrije verbinding ontstaat.

Zonder thermische brug: Een belangrijk element voor de isolatie is een strook foamglas (5) waar vervolgens op gemetseld wordt. Ook het buitenste driehoekige profiel van Neopor hardschuim voorkomt dat de warmte via de betonnen kern niet naar buiten kan.

Bouwjaar 1982
25 cm-isorast
De bakstenen gevel wordt voortgezet als een terras muur.
In elk Belgisch eengezinshuis is een bloemen decoratie belangrijk

Constructief:

De staalbruggen van de kraagstenen dienen als versterking voor de kraagsteen. Ter plaatse moet bij baksteengevels tot een hoogte van twee verdiepingen meestal alleen nog een rond 8 wapeningsstaaf (4) bijgelegd te worden.

Constructief:

Wand tot aan de bovenkant van de kraagsteen vullen en laten harden. Het eerstvolgende is het element erboven storten. Reden: Het gewicht van de kraagsteen kan de wand naar buiten laten kantelen.

Staal anker in de wand:

Aandacht hier voor thermische bruggen: staal anker met een schroefdraad gebruiken en deze in de isorast isoplug draaien (7).

Steenstrips:

Zijn nauwelijks te onderscheiden van bakstenen klinkers. Ze zijn ongeveer 5 mm dik, flexibel en worden vastgelijmd op de buitenkant van de gevel in een laag bepleisterwerk met weefsels. Voor de hoeken zijn er hoekstukken die niet van de dikke uitvoering te onderscheiden zijn. Voordelen:

Men heeft geen klinkeropbouw.
Men bespaart wanddikte.
Elegante rondingen bij ronde hoekstenen en bij uitbouw. (adressen fabrikanten, zie fabrikanten pagina)

Buiten tegels

Tegels en andere plat-vormige wandbekleding, bijvoorbeeld keramische steen strips, zijn meestal niet geschikt om buiten op het EPS isolatie te plaatsen. De zomer warmtelijn (loopt niet door een daarachter liggende metselwerk) leidt tot een hoge thermische spanning in het broze tegel oppervlak. Dit kan leiden tot het afbreken van de tegels, tot de vorming van scheuren in de voegen en tot vocht en vorst schades. De pleister fabrikant Heck (zie fabrikanten pagina) biedt ondergrondgips met weefsel en dik gips aan. Daarop kan men naar zijn aannamen, vorstbestendige tegels en steenstrips aan hechten. In dit geval draagt het dikke gips bij aan een aanzienlijke vermindering van de warmtelijn (ophoping).

Houten buitenbekleding

Houten buitenbekleding zijn ook probleemloos mogelijk, indien de onderlinge aansluitingen zorgvuldig winddicht uitgevoerd wordt en de speciale isorast isopluggen gebruikt worden

Dampbelemmering in vochtige ruimten

Isorast is ook hier ideaal: Door de dampremmende werking van EPS kan slechts een geremde hoeveelheid waterdamp in de wand doordringen. In douches en badkamers hoeven – zelfs bij het ontbreken van betegeling – geen verdere maatregelen genomen te worden.

In ruimtes met een constant hoge luchtvochtigheid (veestallen, wasserijen, commerciële zwembaden/badhuizen, viskwekerijen enz. moeten de binnenwanden worden voorzien van een dampremmende laag. Traditioneel aangebrachte dampremmend pleisterwerk is ideaal, (fabrikant, zie fabrikanten pagina). Bij panelen is daarnaast dikke folie aangebracht, die bij de aansluitingen met butylband wordt verkleeft.